Wat is Hechtingstrauma?
Hechtingstrauma kan als volgt worden omschreven: als gevolg van onveilige hechting is er binnen het kind een afsplitsing gekomen. Een afsplitsing van de ware identiteit, van het ware Zelf. Bij kinderen die onveilig gehecht zijn én die kenmerken vertonen van ‘neurodivergentie’ (hoogbegaafdheid/hoog-sensitiviteit/autisme) komt deze redenering vaak voor: ‘Ik ben het niet waard om van gehouden te worden. Er is iets mis met mij. Ik verdien geen liefde’. Hechting kan omschreven worden als een proces van liefdevolle interactie tussen een kind en zijn of haar ouders/verzorgers. Liefdevolle hechting wordt vaak omschreven als ‘veilige hechting’, wat leidt tot duurzame gezonde relaties. Hechting is bepalend voor de verdere, gezonde ontwikkeling van een kind.
Oorzaak
Door hechtingstrauma, ontstaan in de jeugd, is een codependent gaan geloven dat hij onwaardig is, geen liefde verdient, omdat hij dit ook niet in zijn jeugd heeft gekregen en ervaren. Vaak waren de ouders van een codependent tijdens de jeugd emotioneel onbeschikbaar en konden daardoor niet in de behoeftes van hun kind voorzien. Gevoelens, behoeftes en grenzen van het kind werden niet gezien, waardoor het kind er ook niet mee heeft leren omgaan en juist heeft geleerd dat zijn eigen gevoelens, grenzen en behoeftes er niet toe doen. Dit uit zich op volwassen leeftijd vaak zelfdestructief gedrag zoals bijvoorbeeld het aangaan van disfunctionele relaties, drank- en drugsgebruik, veel werken, relatieverslaving, seks verslaving, gebrek aan grenzen, emotionele of psychische mishandeling, etc.
Hoe herken je het?
- Kampen met verlatingsangst
- Kampen met bindingsgangst
- Neiging tot verslavingsgedrag
- Van de ene relatie in de andere vliegen
- Pleasegedrag, codependent gedrag
- Moeizame verstandhouding met je ouders/familie/partner/kind
Wat is Verlatingsangst?
Bij verlatingsangst ben je bang om verlaten te worden door mensen aan wie je gehecht bent, zoals ouders, partner, kinderen, familie of vrienden. Verlatingsangst, ook wel separatieangst genoemd. Als strategie heb je jezelf aangeleerd om je best te doen voor je relatie. Er is de angst om alleen te zijn, waardoor iemand bijvoorbeeld niet op zichzelf durft te wonen en bij zijn of haar ouders wilt blijven. Als je bijvoorbeeld bang bent om je partner kwijt te raken, verliefd wordt op de verkeerde mensen, bang bent voor vreemdgaan of dit zelf misschien doet of deze behoefte hebt. In beide situaties ben je op voorhand al bang voor eventuele verlating, vaak in de vorm van verlies of bedrog.
Oorzaak
Verlatingsangst raakt vaak thema’s rondom hechting, vertrouwen en verbinding. Het kan zijn dat dit voortkomt uit jouw jeugd of kindertijd. Soms heeft dit te maken met onveilige of geen hechting tussen jou en je ouder, waarbij jouw ouder niet aanwezig was als veilig persoon. Vaak verdwijnt verlatingsangst bij kinderen vanzelf bij het ouder worden, maar soms neem je hier toch iets uit mee en ontstaat de overtuiging dat belangrijke mensen je zullen verlaten. Als volwassene kan verlatingsangst ook ontstaan zijn in voorgaande liefdesrelaties. Wellicht ben je een keer bedrogen of verlaten en hebben deze gevoelens onbewust een grotere doorwerking.
Hoe herken je het?
- Je ervaart paniek als je niet bij de mensen bent aan wie je gehecht bent
- Hebt herhaaldelijk nachtmerries waarin je verlaten wordt
- Bent extreem jaloers en vertoont daardoor claimend gedrag
- Bent overbezorgd over de mensen van wie je houdt. Je bent bang dat hen iets overkomt, zoals een dodelijke ziekte, een ongeval of overlijden.
- Je hebt last van lichamelijke klachten als je alleen bent
- Je hebt moeite met vertrouwen
Wat is Bindingsangst?
Als je bindingsangst ervaart vind je het moeilijk om je aan iemand te hechten. Wanneer een contact emotioneel of fysiek gezien te intiem wordt neem je afstand. Je hebt jezelf aangeleerd om pijn te vermijden door jezelf terug te trekken en niet te veel van de ander te verwachten. Contacten blijven vaak oppervlakkig. Je vindt het moeilijk om een commitment aan te gaan en krijgt binnen een relatie al snel een beklemmend gevoel. De relaties die je aangaat zijn nooit heel serieus en je investeert er ook weinig in. Of je vermijd liefdesrelaties helemaal. Dit betekent niet dat je geen behoefte hebt aan liefde. Alleen jouw angst voor verlies zit je in de weg. Je wil vooral niet de controle verliezen en risico’s ontwijk je liever.
Oorzaak
Bindingsangst kent verschillende oorzaken. De oorzaak van bindingsangst ligt meestal in je vroege jeugd. Maar ook een vervelende ervaring binnen een vorige relatie kan de oorzaak zijn. De manier waarop jij als kind gehecht bent kan ook nu nog van invloed zijn op hoe jij (intieme) relaties aangaat. Onveilige hechting kan er zelfs voor zorgen dat je (liefdes)relaties vermijdt.
Bindingsangst ontstaat op een moment dat liefde onveilig is. Dit kan dus in je jeugd zijn, maar het kan ook ontstaan als je volwassen bent. Bijvoorbeeld wanneer je je te lang bevond in een ongezonde relatie, je partner vreemdging, je geliefde plotseling overleed of bij een echtscheiding. Om jezelf te beschermen trek je (onbewust) een muur op.
Hoe herken je het?
- Je hebt nog nooit een relatie gehad of bent degene die vaak relaties verbreekt;
- Van een vaste/duurzame relatie krijg je een benauwd gevoel;
- Je vindt het moeilijk om een relatie officieel te maken;
- Je wilt wel een relatie, maar hebt altijd een excuus om geen relatie aan te gaan;
- In een nieuwe relatie ben je heel kritisch;
- Stabiele mannen of vrouwen vind je saai;
- Je voelt je aangetrokken tot onbereikbare mannen of vrouwen, zoals iemand die getrouwd is